Berlin 2: Du bist verrückt, mein Kind

Het eerste lied over Berlijn dat ik leerde kennen, behelsde een advies dat mijn vader mij, mijn broer en mijn moeder gaf als zij of ik iets 'raars' zeiden of deden. Hij was voor zover ik me dat herinner de enige die het lied, of althans de openingszin ervan, gebruikte. Ik weet niet of hij de rest van de tekst ook kende, de rest van de melodie wel, maar die is ook niet erg moeilijk te raden als je het begin kent. Het was meestal een redelijk goedmoedige raad, behalve dan in de laatste jaren van het huwelijk van mijn ouders: Du bist verrückt mein Kind, Du musst nach Berlin.

We hebben zijn raad opgevolgd. Mijn broer is in Berlijn geweest, ik een heel aantal keren en mijn moeder, denk ik, het vaakst, maar dat zou ik moeten navragen. Zij ging met haar nieuwe man regelmatig op bezoek bij diens broer, de Simpelveldse beeldend kunstenaar Egidius Knops die in Berlijn en omstreken een redelijk welvarend bestaan opbouwde. Hij schijnt o.a. te hebben meegewerkt aan een van de voor mij bekendste sculpturen die in Berlijn in de publieke ruimte te bekijken zijn. Berlin van Brigitte und Martin Matschinsky-Denninghoff (1987). De invloed van dat kunstenaarsechtpaar is in sommige van zijn monumentale werken goed herkenbaar.

Franz von Suppé

Of mijn vader de tekst in zijn geheel kende, weet ik dus niet.

De melodie is een mars uit de zelden opgevoerde operette Fatinitza (1876) van Franz von Suppé. Origineel heeft de mars geen tekst, die is er later bijgedicht door de 'Berliner Volksmund'. De verwijzing naar Plötzensee is me nog niet helemaal duidelijk. De Plötzensee is een klein meertje in Berlijn, waarnaar ook een dorp, later een wijk van Berlijn vernoemd werd..Waarschijnlijk is daar een 'gekkenhuis' gevestigd geweest, maar daar heb ik nog geen aanwijzingen voor gevonden. Plötzensee is nu vooral bekend vanwege de Gedenkstätte voor de slachtoffers van het nationaal-socialisme. (Hier de site.)

Het viel nog niet mee muziek te vinden op Youtube, maar echt erg is dat niet. Een fraai muziekje is het zelfs niet als ik aan mijn vader terugdenk. Van hem herinner ik me liever 'zijn' versie van Bay Mir Bistu Sheyn: Bei mir bist du schön We vreten van de steun, we drinken van het Crisiscomité.

Berliner Luft

Een bekender lied van later datum (1904) is Das ist die Berliner Luft, alweer een mars en (dus) alweer bagger, al gaat het in dit lied over de vrijheid die er in Berlijn (in vergelijking met de rest van Pruisen/Duitsland) heerste. Ik ga de geschiedenis van dit lied niet uitzoeken. Dat wordt me te veel. Ik plaats hier een versie, wie meer wil weten, zoekt het zelf maar uit. :)

Ik schakel over naar muziek die wel te pruimen valt.