Er was in die tijd een ongekend grote culturele uitwisseling tussen de VS en West-Europa. Of misschien kun je beter zeggen dat de uitwisseling nu meer de andere kant op ging: van de VS naar Europa. Film en jazz speelden daarbij een grote rol. Zeker het drinken was opvallend, want het tijdperk van de Flapper viel grotendeels samen met dat van de drooglegging, the Prohibition (1920-1933). Niet dat het drinken van alcohol in die tijd verboden was, hij mocht alleen niet geproduceerd of verkocht worden. Zoals we uit talloze gangsterfilms weten was de drooglegging geen onverdeeld succes. Minder bekend is misschien dat er in de periode 1926 tot 1933 zeker 10.000 mensen stierven aan vergiftiging door aan industriële alcohol toegevoegde middelen. Die toevoeging gebeurde op last van de overheid. De bewerkte alcohol werd dan weer door Al Capone en de zijnen gestolen of geroofd en kwam op die manier toch in de Speakeasy's. Nog een argument om nog eens naar de regels omtrent het hedendaags marihuanagebruik te kijken. En nu we het toch over die andere drugs hebben. Marihuana, cocaïne en dergelijke waren voor de Flappers en hun tijdgenoten zeker geen vreemden. Het citaat hieronder vond ik in een boekbespreking van Judith Mackrels 'Flapper' (2013):

Tallulah Bankhead - from a powerful and respectable southern political family -  drifted from lover to lover, famously joking, ‘My father warned me about men and booze, but he never mentioned a word about women and cocaine’.

In dat boek worden trouwens zes Flappers beschreven, waarvan er een ook in Europa nog steeds een zekere bekendheid geniet: The Black Venus, Josephine Baker. Hier vind je een docu van een klein half uur over haar die de moeite van het bekijken waard is. Het filmpje hieronder is ook leuk om een beeld te krijgen, maar blijkbaar had men maar de beschikking over een paar beelden, want de herhalingen zijn eindeloos.

En zo komen we dan weer bij Betty Boop. Was zij een Flapper? Haar uiterlijk voldoet aan een aantal eisen: haar haar is in de bob-stijl. ze draagt een flinke laag make-up. Haar armen zijn niet bedekt. Maar: haar jurkje is wel erg kort. Tijdens het grootste deel van de twintiger jaren reikte de kleding tot onder de knie. Een korte periode kwam ze er ook boven, maar niet zo ver als bij Betty. Wat ook niet klopt is haar taille. De kleding volgt vrij precies de lijnen van haar lichaam, terwijl de Flapper eerder hemdjurken droeg, met vaak een riem, een band of iets dergelijks op de heupen. Wat dan weer wel klopt zijn haar vrij kleine borsten. Vrouwen met grote borsten grepen in die tijd vaak naar een soort bh die haar borstpartij tot het gewenste jongensachtige formaat beperkten. Qua kijk op het leven denk ik dat we haar gerust een Flapper mogen noemen. Ze was zelfstandig, niet single (want: Bimbo), maar zeker niet afkerig van mannelijke aandacht. Ze kon haar mondje roeren en deed dat ook. Haar seksuele moraal was redelijk vrij. Ze was zich bewust van haar aantrekkingskracht en had er weinig moeite mee delen van haar vrouwelijke charmes te vertonen. Ze hield van jazz, van dansen en zingen. Op roken en drinken heb ik haar geloof ik niet kunnen betrappen. Een zekere vorm van druggebruik zie je in het filmpje hieronder: lachgas van de tandarts samen met haar goede vriend KoKo the Clown (en niet veel later de hele stad).

Goed. aan alles komt een einde. Zeker aan de opgewekte, levendige periodes in de geschiedenis. Ook aan de Flappers. Moraalridders, al dan niet gelovig, economische crises, idioot nationalisme, fascisme, nazisme en natuurlijk oorlog. De mensheid heeft genoeg middelen zichzelf het leven onmogelijk te maken.

Ik herinner me een foto uit een van die Het aanzien van… - boeken. Over welk jaar het precies ging weet ik niet meer. Op de foto zat een oude Josephine Baker in flodderige badjas, een raar kapje op haar hoofd en omringd door een stel van de kinderen die ze had geadopteerd of anderszins opgenomen op haar landgoed (les Milandes heette het, geloof ik). Ze kon haar rekeningen niet meer betalen en werd uit huis gezet. (De kinderen heb ik er blijkbaar zelf bij bedacht, hierboven staat de foto. De kinderen waren toen waarschijnlijk al weg.)

Dan heeft Betty Boop het beter getroffen. Ze leeft nauwelijks nog in film of muziek (hoewel ze nog even figureert in Who Framed Roger Rabbit) (zie foto hiernaast), maar ze is er in ieder geval nog via haar merchandise. De poppetjes, de afbeeldingen op t-shirts, tasjes en agenda's van meisjes die nog niet weten wat puberen is. Misschien leren die meiden wel van Betty dat ze mogen willen wat ze maar willen, dat ze mogen doen wat in hun opkomt. En dat geen hond daar iets mee te maken heeft. Zelfs Bimbo niet.

Lees hier over

Clara Bow

Helen Kane vs. Betty Boop et al

Fleischer & Boop

In 2012 brachten The Lumineers een album uit waarop het mooie Flapper Girl. Zie hieronder een live uitvoering.